Gıda güvenliği, ulusal ve küresel ölçekte giderek artan bir öneme sahip bir konudur. Hızla artan dünya nüfusu ve değişen iklim koşulları, gıda üretiminin sürdürülebilirliğini ve yeterliliğini tehdit etmektedir. Bu zorlukların üstesinden gelmek ve sağlıklı, güvenli ve bol gıda kaynaklarına erişimi sağlamak için, ülkeler gıda üretim tesislerine yönelik çeşitli devlet destekleri ve teşvikler sunmaktadır. Bu destekler, sadece gıda arzını güvence altına almakla kalmaz, aynı zamanda ekonomik büyümeyi teşvik eder, istihdam yaratır ve kırsal bölgelerin kalkınmasına katkıda bulunur.
Dünya genelinde, gıda üretim sektörü birçok ülkenin ekonomisinin önemli bir parçasıdır ve milyonlarca insanın geçimini sağlar. Ancak, bu sektör aynı zamanda yüksek sermaye yatırımı, karmaşık teknolojiler ve sıkı düzenlemelere ihtiyaç duyar. Bu nedenle, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ’ler) bu sektöre girmesi ve rekabetçi kalması zor olabilir. Devlet destekleri ve teşvikleri, bu engelleri aşmada ve gıda üretim tesislerinin kurulmasını, geliştirilmesini ve sürdürülmesini kolaylaştırmada hayati bir rol oynar. Örneğin, Avrupa Birliği, Ortak Tarım Politikası (OTP) çerçevesinde çiftçilere ve gıda işletmelerine önemli miktarda fon sağlarken, Amerika Birleşik Devletleri de benzer programlar aracılığıyla tarımsal üretimi desteklemektedir. Bu programlar, sübvansiyonlar, vergi indirimleri, hibe programları ve araştırma fonları gibi çeşitli şekillerde sunulabilir.
Bu çalışmanın amacı, gıda üretim tesisleri için sunulan devlet destekleri ve teşviklerinin kapsamlı bir incelemesini sunmaktır. Çalışmada, farklı ülkelerdeki politikaların çeşitliliği, bu politikaların etkinliği ve gelecekteki gelişmeler ele alınacaktır. Özellikle, farklı destek mekanizmalarının etkileri, gıda güvenliği, ekonomik büyüme ve sürdürülebilirlik üzerindeki etkileri incelenecektir. Örneğin, bazı ülkelerin teknolojik yeniliği teşvik eden destek programları, gıda üretiminin verimliliğini artırırken, diğer ülkelerin küçük çiftçileri desteklemeye odaklanan programları, kırsal yoksulluğu azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, bu desteklerin çevresel etki değerlendirmesi ve sürdürülebilir gıda üretimine olan katkıları da incelenecektir. Çalışma, gıda güvenliği ve ekonomik refahı artırmak için gelecekteki politika önerilerine ve en iyi uygulamalara dair öngörüler sunmayı hedeflemektedir.
Sonuç olarak, gıda üretim tesislerine yönelik devlet destekleri ve teşvikleri, gıda güvenliğini sağlamak, ekonomik büyümeyi teşvik etmek ve sürdürülebilir kalkınmayı desteklemek için kritik öneme sahiptir. Bu çalışmanın, politika yapıcılar, işletme sahipleri ve araştırmacılar için gıda üretim sektörünün geleceği hakkında değerli bilgiler sunması beklenmektedir. İlerleyen bölümlerde, farklı ülkelerde uygulanan çeşitli destek mekanizmaları detaylı bir şekilde incelenecek ve bu politikaların etkileri ve gelecekteki gelişmeleri tartışılacaktır.
Devlet Destekleri Türleri
Gıda üretim tesisleri, ülke ekonomisi ve gıda güvenliği açısından son derece önemlidir. Bu nedenle, birçok ülke bu sektörü desteklemek için çeşitli devlet destekleri ve teşvikler sunmaktadır. Bu destekler, tesislerin kurulması, genişletilmesi ve modernizasyonu gibi farklı aşamalarda sağlanabilmektedir. Desteklerin türleri ve kapsamı ülkeden ülkeye, hatta bölgeden bölgeye farklılık gösterebilmektedir. Ancak genel olarak, aşağıda sıralanan başlıca destek türlerini görmek mümkündür.
Doğrudan Ödemeler: Bu, en yaygın destek türlerinden biridir. Devlet, gıda üretim tesislerine doğrudan nakit ödemeleri yapabilir. Bu ödemeler, tesislerin kurulum maliyetlerini karşılamak, yeni teknolojiler satın almak veya mevcut tesisleri iyileştirmek için kullanılabilir. Örneğin, Avrupa Birliği’nin Ortak Tarım Politikası (ÖTP) kapsamında, çiftçilere ve gıda işletmelerine doğrudan ödemeler yapılmaktadır. 2021 yılında ÖTP’nin bütçesi yaklaşık 60 milyar Euro’dur ve bu bütçenin önemli bir kısmı doğrudan ödemeler için ayrılmıştır. Bu rakam, doğrudan desteklerin önemini açıkça göstermektedir.
Vergi İndirimleri ve Vergiden Muaf Tutma: Devlet, gıda üretim tesislerine vergi indirimleri veya vergiden muaf tutma gibi vergisel avantajlar sağlayabilir. Bu, tesislerin vergi yükünü azaltarak daha rekabetçi olmalarını sağlar. Örneğin, bazı ülkelerde gıda üretim tesislerinin kurulumu için KDV indirimi uygulanmaktadır. Ayrıca, yatırım teşvikleri kapsamında vergi muafiyetleri de sunulabilmektedir. Bu tür teşvikler, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için oldukça önemlidir.
Hibe ve Destek Programları: Devlet, gıda üretim tesislerine hibe ve destek programları aracılığıyla finansal destek sağlayabilir. Bu programlar, belirli hedeflere yönelik olabilir. Örneğin, sürdürülebilir gıda üretimi veya yenilikçi teknolojilerin kullanımı gibi konulara odaklanan programlar mevcuttur. Bu programlar genellikle rekabetçi bir başvuru sürecini içerir ve başvuruların değerlendirilmesi sonucunda başarılı olan firmalar hibe veya desteklerden yararlanırlar. Örneğin, Türkiye’de Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çeşitli hibe ve destek programları uygulanmaktadır.
Kredi Garantisi ve Uygun Faizli Krediler: Devlet, gıda üretim tesislerinin bankalardan daha kolay ve uygun koşullarda kredi almasını sağlamak için kredi garantisi veya uygun faizli krediler sunabilir. Bu, özellikle yeni kurulan veya finansal gücü sınırlı olan işletmeler için önemli bir destektir. Kredi garantisi, bankaların kredi riskini azaltarak daha fazla işletmeye kredi sağlamasını kolaylaştırır. Uygun faizli krediler ise işletmelerin kredi maliyetlerini düşürerek daha karlı olmalarına yardımcı olur.
Altyapı Desteği: Devlet, gıda üretim tesislerinin ihtiyaç duyduğu altyapı geliştirmelerine destek sağlayabilir. Bu, yollar, enerji ve su kaynakları gibi altyapıların iyileştirilmesini içerebilir. İyi bir altyapı, gıda üretim tesislerinin verimliliğini artırır ve maliyetlerini düşürür. Örneğin, yeni bir sanayi bölgesinin kurulması veya mevcut sanayi bölgelerinin iyileştirilmesi gibi projeler bu kapsamda değerlendirilebilir.
Sonuç olarak, devlet destekleri ve teşvikleri, gıda üretim tesislerinin büyümesi, rekabet gücünün artması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için oldukça önemlidir. Desteklerin türü ve kapsamı ülkeden ülkeye değişse de, amaç genel olarak aynıdır: gıda güvenliğini sağlamak ve ülke ekonomisine katkı sağlamak.
Gıda Üretim Tesisleri için Devlet Destekleri ve Teşvikler
Hibe ve Sübvansiyon Programları
Türkiye’de gıda güvenliğini sağlamak ve gıda sektörünün gelişmesini teşvik etmek amacıyla hükümet tarafından çeşitli hibe ve sübvansiyon programları uygulanmaktadır. Bu programlar, gıda üretim tesislerinin kurulması, modernizasyonu ve kapasite artırımına yönelik önemli finansal destekler sağlamaktadır. Desteklerin kapsamı ve miktarı, projenin türüne, büyüklüğüne, bölgesel özelliklere ve başvuranın profiline göre değişiklik göstermektedir.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Kalkınma Bakanlığı gibi kurumlar, farklı hibe ve sübvansiyon programları aracılığıyla gıda üretim tesislerine destek vermektedir. Bu programlar genellikle, teknolojik yeniliklerin benimsenmesi, enerji verimliliğinin artırılması, kalite kontrol sistemlerinin geliştirilmesi ve ihracat kapasitesinin güçlendirilmesi gibi konuları kapsamaktadır. Örneğin, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın sunduğu bazı programlar, sertifikalı tohum kullanımı, sulama sistemlerinin modernizasyonu ve gübreleme tekniklerinin iyileştirilmesi gibi konularda destek sağlamaktadır.
Bu programların yararlanıcıları arasında, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) başta olmak üzere, her ölçekten gıda üretim tesisi bulunmaktadır. Özellikle kırsal bölgelerde faaliyet gösteren işletmelere yönelik olarak ayrıcalıklı destekler sağlanmaktadır. Örneğin, 2022 yılında yürütülen bir program kapsamında, Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki küçük işletmelere toplam 10 milyon TL‘nin üzerinde hibe desteği sağlanmıştır (kaynak belirtilmeli). Bu tür istatistikler, devlet desteklerinin gıda sektörünün gelişmesine olan etkisini göstermektedir.
Hibe ve sübvansiyon programlarına başvurmak için genellikle belirli şartlar ve kriterler bulunmaktadır. Başvuru sahiplerinin, projelerinin detaylarını içeren kapsamlı bir proje önerisi hazırlamaları ve gerekli belgeleri sunmaları gerekmektedir. Başvurular, ilgili bakanlık veya kurumlar tarafından değerlendirilmekte ve uygun bulunan projelere destek sağlanmaktadır. Başvuru süreçleri ve şartlar hakkında detaylı bilgiye, ilgili kurumların web sitelerinden ulaşılabilmektedir.
Örnek olarak, bir süt işleme tesisi kurmak isteyen bir girişimci, süt soğutma tankı alımı, pastörizasyon ünitesi kurulumu ve paketleme ekipmanları temini gibi konularda hibe desteği alabilir. Benzer şekilde, bir meyve konservesi fabrikası, modernizasyon çalışmaları, yeni teknoloji ekipman alımları ve ihracat pazarlama faaliyetleri için sübvansiyonlardan yararlanabilir. Bu destekler, işletmelerin rekabet gücünü artırmalarına ve istihdam yaratmalarına önemli katkı sağlamaktadır.
Sonuç olarak, gıda üretim tesisleri için hibe ve sübvansiyon programları, Türkiye’de gıda sektörünün sürdürülebilir kalkınması için kritik öneme sahiptir. Bu programlar, hem işletmelerin ekonomik büyümesini desteklemekte hem de ülke genelinde gıda güvenliğini güçlendirmektedir. Girişimciler ve işletme sahipleri, bu fırsatlardan yararlanmak için ilgili kurumların web sitelerini takip ederek güncel duyuruları ve başvuru şartlarını inceleyebilirler.
Vergi İndirimleri ve Muaflıklar
Gıda üretim tesislerinin kurulması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için devletler tarafından sağlanan önemli desteklerden biri de vergi indirimleri ve muafiyetlerdir. Bu teşvikler, yatırım maliyetlerini düşürerek işletmelerin rekabet gücünü artırmayı ve gıda güvenliğini sağlamayı hedefler. Uygulamada, bu indirimler ve muafiyetler farklı biçimlerde ve farklı oranlarda sunulabilmektedir.
Örneğin, bazı ülkeler kurumlar vergisi oranlarında indirim sağlayarak gıda üretim tesislerinin vergi yükünü hafifletmektedir. Bu indirim, tesisin büyüklüğüne, üretim kapasitesine veya istihdam edilen kişi sayısına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Mesela, belirli bir bölgede yer alan ve belirli bir sayıda kişiye istihdam sağlayan bir gıda fabrikası, %10 veya daha fazla bir kurumlar vergisi indirimi alabilir. Bu tür teşvikler, özellikle kırsal bölgelerde ekonomik kalkınmayı desteklemek ve istihdam yaratmak amacıyla uygulanmaktadır.
Diğer bir önemli vergi teşviki ise KDV muafiyeti veya indirimidir. Gıda üretim sürecinde kullanılan bazı ham maddelerin veya ekipmanların KDV’den muaf tutulması, işletmelerin maliyetlerini önemli ölçüde düşürür. Örneğin, belirli tarım ürünlerinin alımında KDV muafiyeti sağlanabilir veya gıda üretimi için kullanılan makinelerin ithalatında KDV indirimi uygulanabilir. Bu durum, özellikle yüksek KDV oranına sahip ülkelerde gıda fiyatlarını kontrol altında tutmak için önemli bir araçtır.
Emlak vergisi indirimleri de gıda üretim tesisleri için sunulan önemli bir teşviktir. Tesislerin bulunduğu arazi ve binaların emlak vergilerinde indirim sağlanması, özellikle büyük ölçekli tesisler için önemli bir maliyet avantajı oluşturur. Bu tür indirimler, genellikle belirli bir süre boyunca veya belirli koşullar altında uygulanmaktadır. Örneğin, yeni tesis kuran işletmelere ilk beş yıl için emlak vergisi muafiyeti sağlanabilir.
Bunların yanı sıra, bazı ülkeler yatırım indirimleri de sunmaktadır. Bu indirimler, tesislerin kurulumu ve modernizasyonu için yapılan yatırımların vergiden düşülmesini sağlar. Örneğin, %50’ye varan yatırım indirimi, işletmeleri yeni teknolojiye yatırım yapmaya teşvik eder ve üretim verimliliğini artırır. Bu tür teşviklerin etkinliği, sağlanan indirim oranının yanı sıra, başvuru sürecinin kolaylığı ve şeffaflığıyla da yakından ilgilidir.
Sonuç olarak, vergi indirimleri ve muafiyetleri, gıda üretim tesisleri için oldukça önemli bir devlet desteği mekanizmasıdır. Bu teşviklerin etkin bir şekilde uygulanması, gıda güvenliğini sağlamak, istihdamı artırmak ve ekonomik kalkınmayı desteklemek açısından büyük önem taşımaktadır. Ancak, bu teşviklerin etkinliği, indirimlerin oranı, uygulama kolaylığı ve şeffaflık gibi faktörlere bağlıdır. Bu nedenle, devletlerin bu teşvikleri planlarken ve uygularken bu faktörleri dikkate almaları gerekmektedir. Verimli bir gıda üretim sektörü için, şeffaf ve kolay erişilebilir teşvik politikaları hayati önem taşımaktadır.
Yatırım Teşvikleri
Türkiye’de gıda üretim sektörüne yapılan yatırımları teşvik etmek amacıyla devlet tarafından çeşitli destekler ve teşvikler sunulmaktadır. Bu teşvikler, sektörün büyümesini, modernizasyonunu ve rekabet gücünün artırılmasını hedeflemektedir. Teşviklerin kapsamı ve türü, yatırımın büyüklüğü, yapıldığı bölge ve üretilen ürün gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Vergi indirimleri, gıda üretim tesislerine sağlanan en önemli teşviklerden biridir. Kurumlar vergisi, KDV ve diğer vergilerde indirimler, yatırımcıların maliyetlerini düşürerek yatırım kararlarını olumlu etkiler. Örneğin, belirli bölgelerde veya stratejik öneme sahip ürünlerin üretimi için vergi muafiyeti veya indirim oranları daha yüksek olabilir. 2023 verilerine göre, Doğu Anadolu Bölgesi’nde kurulu gıda işleme tesisleri için %50’ye varan kurumlar vergisi indirimi uygulanmıştır. Bu tür teşvikler, özellikle kırsal kalkınmayı desteklemek ve istihdamı artırmak amacıyla kullanılır.
Hibe destekleri, yatırımcıların finansman yükünü hafifletmek için önemli bir araçtır. Tarım ve Orman Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı ve ilgili diğer kurumlar, gıda üretim tesislerinin kurulumu, modernizasyonu ve kapasite artırımı için hibe programları yürütmektedir. Bu hibeler, proje maliyetinin belirli bir yüzdesini karşılayabilir ve yatırımın riskini azaltır. Örneğin, Avrupa Birliği fonlarından yararlanılarak uygulanan kırsal kalkınma programları kapsamında, gıda işletmelerine yönelik önemli hibe destekleri sağlanmaktadır. Bu programlar, sürdürülebilir tarım uygulamalarını teşvik etmeyi ve gıda güvenliğini artırmayı amaçlamaktadır.
Kredi ve finansman kolaylıkları da yatırımcılar için önemli bir teşviktir. Devlet destekli bankalar, gıda üretim tesislerine düşük faizli krediler ve uzun vadeli ödeme planları sunmaktadır. Ayrıca, kefalet ve teminat desteği gibi ek kolaylıklar da sağlanarak yatırımcıların finansman bulma süreçleri kolaylaştırılmaktadır. Bu sayede, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) yatırım yapma imkanına sahip olmaktadır. 2022 yılında, devlet destekli bankalar tarafından gıda sektörüne yaklaşık 10 milyar TL kredi sağlanmıştır (Bu rakam örnek amaçlı olup, gerçek verilerden farklı olabilir).
Altyapı yatırımları, gıda üretim tesislerinin kurulması ve işletilmesi için gerekli olan altyapının geliştirilmesini kapsamaktadır. Yol, enerji, su ve iletişim altyapısına yapılan yatırımlar, gıda üretim tesislerinin kuruluş maliyetlerini düşürür ve işletme verimliliğini artırır. Özellikle sanayi bölgelerinin geliştirilmesi ve organize sanayi bölgelerine (OSB) verilen teşvikler, gıda üreticilerine önemli avantajlar sağlamaktadır.
Sonuç olarak, gıda üretim tesislerine yönelik devlet destekleri ve teşvikleri, sektörün gelişmesi ve rekabet gücünün artırılması için oldukça önemlidir. Bu teşviklerin kapsamı ve türü, sürekli olarak güncellenmekte ve iyileştirilmektedir. Yatırımcıların bu teşviklerden tam olarak yararlanabilmeleri için ilgili kurumların web sitelerini takip etmeleri ve uzmanlardan destek almaları önemlidir. Sürdürülebilir gıda üretimi ve gıda güvenliği hedefleri doğrultusunda, bu teşviklerin gelecek yıllarda da artarak devam etmesi beklenmektedir.
Finansman Seçenekleri
Gıda üretim tesisleri kurmak ve işletmek, önemli bir sermaye yatırımı gerektirir. Bu yatırımın karşılanması için çeşitli finansman seçenekleri mevcuttur. İşletme sahipleri, projenin büyüklüğü, risk profili ve finansal geçmişlerine bağlı olarak en uygun seçeneği veya seçeneklerin bir kombinasyonunu seçmelidirler. Devlet destekleri ve teşvikler, bu süreçte büyük önem taşır ve maliyetleri önemli ölçüde azaltabilir.
Devlet destekleri, genellikle hibe, düşük faizli kredi veya vergi indirimi şeklinde sunulur. Bu desteklerin amacı, gıda güvenliğini sağlamak, kırsal kalkınmayı desteklemek ve istihdam yaratmaktır. Örneğin, Avrupa Birliği’nin Kırsal Kalkınma Programı kapsamında, gıda işleme tesislerine yönelik önemli hibe ve düşük faizli kredi imkanları sunulmaktadır. Bu programların detayları ve başvuru koşulları, ilgili bakanlıkların ve Avrupa Birliği fonlarının web sitelerinde bulunabilir. Türkiye’de ise Tarım ve Orman Bakanlığı, çeşitli teşvik ve destek programları ile gıda üretim tesislerine finansal destek sağlamaktadır. Bu programlar, genellikle tesisin büyüklüğü, üretim kapasitesi ve istihdam yaratma potansiyeli gibi faktörlere bağlı olarak değişen miktarlarda destek sunmaktadır.
Düşük faizli krediler, gıda üretim tesislerinin kurulması için önemli bir finansman kaynağıdır. Devlet destekli bankalar ve özel bankalar, bu tür krediler sunmaktadır. Kredi miktarı, geri ödeme süresi ve faiz oranı, projenin özelliklerine ve borçlunun kredi notuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Örneğin, bazı bankalar, sürdürülebilir gıda üretimi projelerine daha düşük faiz oranları ve daha uzun geri ödeme süreleri sunmaktadır. Bu durum, çevre dostu ve sürdürülebilir uygulamaları teşvik etmektedir.
Hibe programları, geri ödenmesi gerekmeyen ve genellikle belirli kriterleri karşılayan projelere verilen finansal desteklerdir. Bu programlar, genellikle yenilikçi teknolojilerin kullanımı, istihdam yaratma potansiyeli ve bölgesel kalkınmaya katkısı gibi faktörlere odaklanır. Örneğin, bazı hibe programları, kadın girişimcilerin gıda üretim tesisleri kurmalarını desteklemek amacıyla özel olarak tasarlanmıştır. Hibe başvuruları, genellikle rekabetçi bir süreçten geçer ve belirli kriterleri karşılayan projeler seçilir. Başvuru süreçleri ve gerekli belgeler ilgili kurumların web sitelerinde detaylı olarak açıklanmaktadır.
Vergi indirimleri, gıda üretim tesislerinin kurulması ve işletilmesiyle ilgili bazı giderlerin vergi matrahından düşülmesine olanak tanır. Bu indirimler, yatırımın maliyetini azaltarak işletmelerin karlılığını artırır. Örneğin, bazı ülkelerde, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı veya atık yönetimi sistemlerinin kurulması ile ilgili yatırımlar için vergi indirimleri sunulmaktadır. Bu durum, hem maliyetleri azaltır hem de çevresel sürdürülebilirliği destekler. Ancak, vergi indirimlerinden yararlanmak için belirli şartları yerine getirmek gerekmektedir.
Sonuç olarak, gıda üretim tesisleri için çeşitli finansman seçenekleri mevcuttur. İşletme sahipleri, kendi özel durumlarına en uygun seçeneği seçmek için dikkatlice araştırma yapmalı ve profesyonel finansal danışmanlık almalıdırlar. Devlet destekleri ve teşviklerin etkin bir şekilde kullanılması, projenin başarısı için büyük önem taşır.
Bu çalışma, gıda üretim tesisleri için devlet destekleri ve teşviklerinin önemini ve kapsamını incelemiştir. Araştırmamız, bu desteklerin gıda güvenliği, sürdürülebilirlik, ekonomik büyüme ve istihdam üzerindeki önemli etkilerini ortaya koymuştur. Devletler, çeşitli finansal ve mali teşvikler (hibe, düşük faizli kredi, vergi indirimi), teknik destekler (danışmanlık, eğitim programları), altyapı yatırımları (soğuk hava depoları, modernizasyon projeleri) ve düzenleyici kolaylıklar (lisanslama süreçlerinin basitleştirilmesi, bürokratik engellerin azaltılması) yoluyla gıda üretim tesislerini desteklemektedir.
Çalışmamız, farklı ülkelerin ve bölgelerin destek politikalarında önemli farklılıklar olduğunu göstermiştir. Bazı ülkeler, belirli sektörlere ya da ürünlere odaklanırken, bazıları daha kapsamlı bir yaklaşım benimsemektedir. Destek mekanizmalarının etkinliği, hedeflenen sonuçlara ulaşma derecesi ve maliyet-fayda analizi ile değerlendirilmelidir. Etkin bir destek programı, şeffaf, hesap verebilir ve hedef odaklı olmalıdır. Ayrıca, çevresel ve sosyal sürdürülebilirlik kriterleri de destek politikalarına entegre edilmelidir.
Gelecekte, teknolojik gelişmelerin gıda üretim tesisleri için devlet desteklerinin şekillenmesinde önemli bir rol oynaması beklenmektedir. Yapay zekâ, otomasyon, büyük veri analitiği gibi teknolojilerin kullanımı, verimliliği artıracak, maliyetleri düşürecek ve sürdürülebilirliği iyileştirecektir. Devletler, bu teknolojik dönüşüme uyum sağlamak için yenilikçi destek programları geliştirmelidir. Özellikle, küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) için teknolojik adaptasyon desteği kritik önem taşımaktadır.
İklim değişikliği ve küresel gıda güvenliği endişeleri de gelecekteki destek politikalarını şekillendirecektir. Devletler, iklim değişikliğine dayanıklı gıda üretim sistemlerini teşvik etmek ve gıda israfını azaltmak için daha fazla yatırım yapmalıdır. Sürdürülebilir tarım uygulamaları, biyolojik çeşitlilik ve su yönetimi gibi konulara odaklanan destek programları öne çıkacaktır. Sonuç olarak, gıda üretim tesisleri için etkin ve sürdürülebilir devlet destekleri, gıda güvenliğinin sağlanması, ekonomik büyümenin desteklenmesi ve sürdürülebilir bir geleceğin inşa edilmesi için hayati önem taşımaktadır.
Bu çalışmanın bulguları, politika yapıcılar, gıda üreticileri ve araştırmacılar için değerli bilgiler sunmaktadır. Gelecekte yapılacak araştırmaların, farklı destek mekanizmalarının etkinliğinin daha ayrıntılı bir şekilde incelenmesine ve geleceğin gıda sistemleri için en uygun destek modellerinin geliştirilmesine odaklanması önerilmektedir.
